( 26-02-2018 - 01:19 AM ) - Lượt xem: 3596
Gia tộc vua Darius trước Alexander Đại đế (The Family of Darius before Alexander, 1565-1570) của Paolo Veronese; sơn dầu trên toan, 236-475 cm. Bức tranh được tìm thấy trong một lâu đài ở Venice (Ý)
Leon Battista Alberti – nhà văn nổi tiếng thế kỉ 15 – đã mô tả tranh sử thi như thách thức khó khan nhất với một nghệ sĩ. Ông cho rằng, để chọn chủ đề phù hợp, nghệ sĩ trước hết phải học nhiều hiểu rộng. họ cần biết cách kể chuyện mà không cần ngôn từ, chỉ dùng cử chỉ và biểu cảm của nhân vật. Để vẽ nên khung cảnh giống như thật, họ phải nắm vững quy tắc phối cảnh, ánh sang và giải phẫu – và phải có khả năng sắp xếp những thứ đóvào trong một tổng thể đặc sắc. Bởi thế, tranh sử thi đòi hỏi nghệ sĩ phải dụng công suy nghĩ, tưởng tượng, cũng như thành thục kỹ năng dung màu à cọ vẽ. Ở thời Alberti, hầu như người ta chỉ coi nghệ sĩ như thợ thủ công. Nhưng chính Alberti đã dung tranh sử thi để hẳng định rằng nghệ sĩ thực sự là các trí thức và họ xứng đáng được tôn trọng.
Khi Viện hàn lâm Hội Họa và Điêu Khắc Pháp (French Acedamy of Painting and Sculpture) ra đời năm 1648, các hội viên đã quyết định xếp thể loại tranh theo mức độ quan trọng. Vị trí cao quý nhất thuộc về tranh sử thi. Trật tự này đã hình thành nên những yếu tố cơ bản của lí luận nghệ thuật kéo dài hơn tram năm, khiến những bức vẽ mang tính kể chuyện trở nên phổ biến.
Trước đây, tranh khổ lớn thường được dành riêng cho các chủ đề quan trọng như tinh thần ái quốc và tôn giáo. Nhưng đến thế kỉ 19, điều đó đã thay đổi. Các họa sĩ đã bắt đầu sang tác tranh sử thi dựa trên các câu chuyện thời sự nóng hổi. Một trong những bức tranh đầu tiên là bức Mảnh bè của chiến thuyền Medusa, lấy cảm hứng từ một con tàu Pháp bị đắm năm 1816.
Mảnh bè của chiến thuyền Medusa (The raft of the Medusa, 1818) của họa sĩ Pháp Théodore Géricault; sơn dầu trên toan, 490x720cm. Bức tranh mô tả cảnh những người sống sót trong vụ đắm tàu Medusa, lênh đênh trên chiếc bè ngổn ngang xác chết, cố gắng ra hiệu cho con tàu đằng xa. Khi được cứu sống, họ kể lại toàn bộ sự việc: thuyền trưởng đã lên xuồng cứu hộ để thoát thân. Bị bỏ mặc trong đói khát, họ buộc phải ăn thịt lẫn nhau để tồn tại – dù bức tranh đã mô tả họ với vẻ bi tráng hơn là hung bạo.
(Hãy chú ý cách nhóm người xếp chồng lên nhau tạo thành hình kim tự tháp, đỉnh tháp là một người đàn ông xếp lá cờ)
Câu chuyện về tàu Medusa vỡ lở đã gây chấn động lớn – bức tranh này cũng vậy. Một số người cho rằng tác giả muốn phê phán nhà vua Pháp, người phải chịu trách nhiệm vì đã phong chức cho thuyền trưởng tàu Medusa.
Tranh sử thi như bức Mảnh bè của chiến thuyền Medusa cho thấy nghệ thuật có thể tác động ghê gớm đến chính trị. Bức tranh đã khuấy động làn sóng phản đối khủng khiếp với những chỉ trích mạnh mẽ, cả về ý nghĩa chính trị lẫn giá trị nghệ thuật. Không lâu sau, một bức tranh Pháp mang tính thời sự khác lại ra đời – Nữ thần Tự do dẫn dắt nhân dân đã gây sóng gió, khiến người ta phải dấu nó đi. Đây là giai đoạn đầy biến động trong lịch sử Pháp, chính quyền e sợ bức tranh sẽ kích động dân chúng. Tranh vẽ cảnh các nhà cách mạng Pháp ào ào xông qua chiến lũy, hệt như sự kiện vừa xảy ra năm trước đó.
Nữ thần Tự do dẫn dắt nhân dân: 28/7/1830 (Liberty leading the People: 28 July 1830, 1831) của họa sĩ Pháp Eugène Delacroix; sơn dầu trên toan, 260x325cm. Ông đã đưa chính mình vào trong tranh – người bên trái, đội mũ chop cao.
Đến với Nghệ Thuật - Rosie Dickins
Vũ Hiển & Phạm Quỳnh Châu dịch
Nghệ thuật luôn là thứ đắt đỏ. Những bức tranh nổi tiếng thường có giá hàng triệu đôla, những tên tuổi như Vincent van Gogh đóng góp khá nhiều vào loạt tác phẩm đắt giá...
Các tác phẩm nghệ thuật thường được bán với mức giá ngất ngưởng, một sự thể khiến nhiều người thấy khó hiểu, thậm chí là tức giận. Lí giải chuyện này thật phức tạp. Nghệ thuật...
Hầu như mọi thứ đều hư hại dần theo thời gian, tranh cũng không là ngoại lệ. Chất liệu làm nên tranh có thể cong vênh, nứt rạn và thôi màu, biến đổi hoàn toàn bức tranh, thậm chí...
Chất liệu và kĩ thuật của giới họa sĩ đã thay đổi ghê gớm qua từng thế kỉ, từ những màu sắc phải kì công tự chế đến những màu sơn hiện đại bóp phẳng ra từ tuýp. Phần này sẽ...
Chân dung tự họa phổ biến trong giới nghệ sĩ ít nhất đã 500 năm nay, từ khi những tấm gương loại tốt ra đời. Nhưng hiện giờ, khi nhiếp ảnh chân dung quá phổ biến, họ không còn quan tâm đến chuyện...
Nhiều người băn khoăn liệu nhiếp ảnh có thực sự là nghệ thuật không, một phần vì nó phụ thuộc vào những quy trình hóa học hơn là kĩ thuật dùng cọ vẽ. Nhưng ảnh vẫn cần được sáng...
Theo một số nghệ sĩ và phê bình gia, đặc biệt là những nhà hoạt động nữ quyền, vai trò của phụ nữ trong nghệ thuật đã trở thành một vấn đề chính trị phiền toái và bị tảng...
Mặc dù nhiều nghệ sĩ sử dụng chất liệu và kĩ thuật chư từng xuất hiện trước đây, tác phẩm của họ vẫn thường khai thác những chủ đề từ quá khứ. Từ khoảng thế kỉ thứ 5, Cơ Đốc Giáo đã...
Nhiều tác phẩm nghệ thuật hiện đại lôi nghệ thuật ra khỏi phòng triển lãm, đến những nơi mà bình thường ta không nghĩ tới – từ nông thôn xa xôi hẻo lánh đến phố xá đông...
Tác phẩm sắp đặt Vật chất tối lạnh của nghệ sĩ người Anh Cornelia Parker là một đống những mảnh vụn treo lơ lửng bằng dây trong suốt giữa căn phòng tối. Một bóng đèn độc nhất chiếu sáng ở chính...
Với nhiều nghệ sĩ những năm 1960-70, điêu khắc và hội họa truyền thống trở nên quá hạn chế. Họ muốn làm ra những tác phẩm có thể mở rộng biên giới của khái niệm nghệ thuật – và...
Pop art lấy rất nhiều chất liệu từ văn hóa đại chúng, vì thế không ngạc nhiên khi nó thường giới thiệu những gương mặt nổi tiếng từ phim ảnh và nhạc pop. Nhưng mối quan hệ giữa nghệ sĩ và ngôi...
Bức Vệt tóe lớn nắm bắt khoảnh khắc một người nhảy xuống bể bơi xanh ngắt dưới bầu trời lung linh màu lam ngọc. Cảm hứng vẽ nên nhiều bức tranh đầy màu sắc và lí tưởng về cuộc sống...
Kỉ nguyên hậu chiến chứng kiến sự bùng nổ của hàng hóa sản xuất hàng loạt và giải trí đại chúng. Điều này khơi dậy một nền văn hóa mới được đại chúng (pop-culture). Nhiều nghệ...
Khi thế kỉ 20 dần trôi đi, cách nhìn của người ta về thành thị đã thay đổi. Nỗi hào hứng ban đầu của những nhóm như Vị lai đã bị dập tắt sau cuộc suy thoái kinh tế và hậu quả của...
Trong những năm 1930-40, một loại hình điêu khắc mới nổi lên ở Châu Âu. Đi tiên phong trong phong cách này là hai nghệ sĩ trẻ người Anh: Henry Moore và Barbara Hepwworth. Họ tạo nên những tác...
Vào những năm 1940-50, một nhóm họa sĩ New York bắt đầu gặt hái danh tiếng khắp thế giới nhờ một loại hình nghệ thuật mới, gọi là Biểu tượng Trừu tượng. Điểm chung gắn kết họ không phải một phong...
Thế chiến 2 chứng kiến rất nhiều điều khủng khiếp, từ giao tranh khốc liệt và dội bom dân thường cho đến tàn sát có hệ thống hàng triệu người trong các trại tập trung Quốc xã. Kinh hoàng và...
Suốt một thời gian dài, nghệ sĩ và chính quyền sử dụng nghệ thuật như một hình thức phản kháng hoặc tuyên truyền, cố gắng nhào nặn tư tưởng của con người. Những hình ảnh có sức thuyết...
Nhiều quốc gia cần tái thiết sau những hỗn loạn và tàn phá của Thế chiến 1. Trong những năm tiếp đó, số đông nghệ sĩ bắt đầu quan tâm đến kiến trúc và thiết kế. Kết hợp nghệ thuật với...