Vẽ như thật

( 04-03-2018 - 02:21 PM ) - Lượt xem: 3240

 DO ART  Thế kỉ 15, các bức họa ở Hà Lan trở nên giống thật hơn nhiều. Lần đầu tiên trong lịch sử, việc vẽ cảnh và người từ đời thực vào tranh trở nên phổ biến. Các nghệ sĩ để tâm chăm chút kĩ từng chi tiết nhỏ nhất, đặc biệt là tác động của ánh sáng lên vạn vật, dùng nét cọ mịn màng và bóng đổ tinh tế để tạo ra bức tranh hoàn chỉnh, gần như ảnh chụp.

 

Trứng và dầu

Các nghệ sĩ có khả năng vẽ ra bức tranh giống thật hơn nhờ vào loại thuốc màu họ sử dụng. Ở Ý thười nay, họa sĩ chủ yếu vẽ bằng màu keo trứng (egg tempera) – hỗn hợp gồm chất tạo màu hòa với trứng. Nhưng ở Hà Lan, các nghệ sĩ bắt đầu pha màu với dầu. Không như trứng, dầu làm màu khô chậm, tạo điều kiện cho nghệ sĩ vẽ từ tốn và đưa vào tranh nhiều chi tiết hơn.

 

 

Ánh sáng tuyệt diệu

Những bức tranh sơn dầu thời này có một yếu tố quan trọng – ánh sáng. Tranh thể hiện những tác động của ánh sáng vô cùng chính xác. Ánh sáng thường được rọi vào từ một nguồn sáng (chẳng hạn như khung cửa sổ mà ta có thể thấy rõ trong tranh). Ngay cả khi nền tranh rất tối, như bức chân dung của Van Eyck, ánh sáng cũng rọi xuống khuôn mặt và thổi bùng lên sức sống. Sơn dầu lột tả rất thành công những tác động này vì nó có độ trong nhất định, nghĩa là ánh sáng có thể xuyên qua (không như keo trứng, vốn có tính chắn sáng).

 

Người đàn ông đội khăn xếp (Man in a Turban, 1433) của Jan van Eyck; sơn dầu trên gỗ, 33 x 26 cm. Đây rất có thể là một bức tranh tự họa. Nghệ sĩ đã ký tên tác phẩm của mình với dòng chữ trên không: Như tôi/Eyck có thể; Jan van Eyck vẽ nên, 21/10/1433

 

Sắp đặt khung cảnh

Giai đoạn này, các nghệ sĩ thường lựa chọn những cảnh trí hợp thời nhất, kể cả khi vẽ các cảnh lịch sử. Bức tranh có xuất xứ từ Hà Lan này, mô tả Đức mẹ Đồng trinh Mary đang chăm sóc Chúa hài đồng, nhưng hình ảnh người giống như một quý bà giàu có thế kỉ 15. Người mặc chiếc váy có viền nạm ngọc, xung quanh là những món đồ xa hoa, gồm cả chiếc gối tựa thêu và cuốn Kinh thánh được trang trí tuyệt mỹ. Với người thời đó, hẳn là cảnh trí này khiến Đức mẹ trở nên gần gũi hơn. 

 

Đức mẹ Đồng trinh và Chúa hài đồng trước tấm chắn lò sưởi (The Virgin and Child before Firescreen, khoảng 1440) của Robert Campin cùng xưởng họa, và vài người phục chế ẩn danh thế kỉ 19; sơn dầu trên gỗ sồi, 63 x 49 cm.

 

 

Bức tranh được vẽ rất tỉ mỉ, hãy thử ngắm mái tóc của Đức mẹ - từng sợi tóc đều được tỉa riêng bằng chiếc cọ vẽ chỉ có một hoặc hai sợi lông cứng. Nhưng không phải tất cả mọi chi tiết trong tranh đều là nguyên bản. Phần tranh bên phải, gồm cả chiếc ly và tủ ly được vẽ thêm vào thế kỉ 19 để thay cho phần tranh đã bị phá hủy. 

Đến với Nghệ Thuật - Rosie Dickins

Vũ Hiển & Phạm Quỳnh Châu dịch

Nghệ thuật khác

Giả mạo

Nghệ thuật luôn là thứ đắt đỏ. Những bức tranh nổi tiếng thường có giá hàng triệu đôla, những tên tuổi như Vincent van Gogh đóng góp khá nhiều vào loạt tác phẩm đắt giá...

Tiếng tăm và tiền tài

Các tác phẩm nghệ thuật thường được bán với mức giá ngất ngưởng, một sự thể khiến nhiều người thấy khó hiểu, thậm chí là tức giận. Lí giải chuyện này thật phức tạp. Nghệ thuật...

Bảo quản tranh

Hầu như mọi thứ đều hư hại dần theo thời gian, tranh cũng không là ngoại lệ. Chất liệu làm nên tranh có thể cong vênh, nứt rạn và thôi màu, biến đổi hoàn toàn bức tranh, thậm chí...

Chất liệu của nghệ sĩ

Chất liệu và kĩ thuật của giới họa sĩ đã thay đổi ghê gớm qua từng thế kỉ, từ những màu sắc phải kì công tự chế đến những màu sơn hiện đại bóp phẳng ra từ tuýp. Phần này sẽ...

Ta với ta

Chân dung tự họa phổ biến trong giới nghệ sĩ ít nhất đã 500 năm nay, từ khi những tấm gương loại tốt ra đời. Nhưng hiện giờ, khi nhiếp ảnh chân dung quá phổ biến, họ không còn quan tâm đến chuyện...

Chụp ảnh

Nhiều người băn khoăn liệu nhiếp ảnh có thực sự là nghệ thuật không, một phần vì nó phụ thuộc vào những quy trình hóa học hơn là kĩ thuật dùng cọ vẽ. Nhưng ảnh vẫn cần được sáng...

Quan hệ kiểu mẫu

Theo một số nghệ sĩ và phê bình gia, đặc biệt là những nhà hoạt động nữ quyền, vai trò của phụ nữ trong nghệ thuật đã trở thành một vấn đề chính trị phiền toái và bị tảng...

Những góc nhìn tôn giáo

Mặc dù nhiều nghệ sĩ sử dụng chất liệu và kĩ thuật chư từng xuất hiện trước đây, tác phẩm của họ vẫn thường khai thác những chủ đề từ quá khứ. Từ khoảng thế kỉ thứ 5, Cơ Đốc Giáo đã...

Bên ngoài phòng trưng bày

Nhiều tác phẩm nghệ thuật hiện đại lôi nghệ thuật ra khỏi phòng triển lãm, đến những nơi mà bình thường ta không nghĩ tới – từ nông thôn xa xôi hẻo lánh đến phố xá đông...

Vật chất tối lạnh

Tác phẩm sắp đặt Vật chất tối lạnh của nghệ sĩ người Anh Cornelia Parker là một đống những mảnh vụn treo lơ lửng bằng dây trong suốt giữa căn phòng tối. Một bóng đèn độc nhất chiếu sáng ở chính...

Vượt ngoài khuôn khổ

Với nhiều nghệ sĩ những năm 1960-70, điêu khắc và hội họa truyền thống trở nên quá hạn chế. Họ muốn làm ra những tác phẩm có thể mở rộng biên giới của khái niệm nghệ thuật – và...

Những gương mặt nổi tiếng

Pop art lấy rất nhiều chất liệu từ văn hóa đại chúng, vì thế không ngạc nhiên khi nó thường giới thiệu những gương mặt nổi tiếng từ phim ảnh và nhạc pop. Nhưng mối quan hệ giữa nghệ sĩ và ngôi...

Vệt tóe lớn

Bức Vệt tóe lớn nắm bắt khoảnh khắc một người nhảy xuống bể bơi xanh ngắt dưới bầu trời lung linh màu lam ngọc. Cảm hứng vẽ nên nhiều bức tranh đầy màu sắc và lí tưởng về cuộc sống...

Nghệ thuật đại chúng

Kỉ nguyên hậu chiến chứng kiến sự bùng nổ của hàng hóa sản xuất hàng loạt và giải trí đại chúng. Điều này khơi dậy một nền văn hóa mới được đại chúng (pop-culture). Nhiều nghệ...

Ngoài phố

Khi thế kỉ 20 dần trôi đi, cách nhìn của người ta về thành thị đã thay đổi. Nỗi hào hứng ban đầu của những nhóm như Vị lai đã bị dập tắt sau cuộc suy thoái kinh tế và hậu quả của...

Định hình

Trong những năm 1930-40, một loại hình điêu khắc mới nổi lên ở Châu Âu. Đi tiên phong trong phong cách này là hai nghệ sĩ trẻ người Anh: Henry Moore và Barbara Hepwworth. Họ tạo nên những tác...

New York, New York

Vào những năm  1940-50, một nhóm họa sĩ New York bắt đầu gặt hái danh tiếng khắp thế giới nhờ một loại hình nghệ thuật mới, gọi là Biểu tượng Trừu tượng. Điểm chung gắn kết họ không phải một phong...

Thời hậu chiến

Thế chiến 2 chứng kiến rất nhiều điều khủng khiếp, từ giao tranh khốc liệt và dội bom dân thường cho đến tàn sát có hệ thống hàng triệu người trong các trại tập trung Quốc xã. Kinh hoàng và...

Sức mạnh của sự thuyết phục

Suốt một thời gian dài, nghệ sĩ và chính quyền sử dụng nghệ thuật như một hình thức phản kháng hoặc tuyên truyền, cố gắng nhào nặn tư tưởng của con người. Những hình ảnh có sức thuyết...

Xây dựng tương lai

Nhiều quốc gia cần tái thiết sau những hỗn loạn và tàn phá của Thế chiến 1. Trong những năm tiếp đó, số đông nghệ sĩ bắt đầu quan tâm đến kiến trúc và thiết kế. Kết hợp nghệ thuật với...