( 05-04-2018 - 11:57 PM ) - Lượt xem: 3096
Cấu trúc hình ôvan treo số 12 (Oval Hanging Construction Number 12, 1920) của Alexander Rodchenko; gỗ dán, sơn nhôm và buộc bằng dây thép, 61x84x47 cm. Rodchenko thực hiện một loạt công trình, nhưng chỉ có một tác phẩm này còn lưu lại. Nó gồm một hình ôvan dẹt, chia làm nhiều lớp có thể mở lên được. Vốn được thiết kế để treo trên trần nhà như một món trang trí.
Chủ nghĩa Kiến tạo nổi lên sau Cách mạng Nga năm 1917. Các họa sĩ tham gia phong trào muốn từ bỏ nghệ thuật của chế độ cũ và tạo nên những thứ gần gũi với những con người cộng sản thời đại mới. Họ cố gắng phát triển một cách tiếp cận mới dựa trên những hình thái hình học, trừu tượng mà họ hy vọng sẽ lôi cuốn tất cả mọi người.
Đúng như tên gọi, các nghệ sĩ Kiến tạo cũng muốn vận dụng nghệ thuật vào xây dựng – dù rất nhiều ý tưởng không bao giờ ra khỏi bảng vẽ. Khẩu hiệu của họ là “Nghệ thuật đi vào Cuộc sống”. Nhiều người làm việc cho chính quyền cộng sản, thiết kế tranh cổ động, trang phục, bát đĩa, đồ gỗ, sách và nhà cửa. Nhưng sau khi Stalin nắm quyền, phong cách của họ không còn hợp thời. Các lãnh tụ mới thích thứ nghệ thuật tả thực, thường là người công nhân trong những tư thế hào hùng – phong cách này có tên là Hiện thực Xã hội Chủ nghĩa Xô viết. Chủ nghĩa Kiến tạo bị đàn áp và rất nhiều tên tuổi xuất sắc nhất của phong trào đã rời bỏ nước Nga.
Một trong những ví dụ nổi tiếng nhất của thiết kế Kiến tạo là tác phẩm Đài kỉ niệm Quốc tế Cộng sản 3 của Vladimir Tatlin – mặc dù đài kỉ niệm này chưa bao giwof được xây dựng. Tatlin muốn đó sẽ là tòa nhà cao nhất thế giới, một ngọn tháp xoắn ốc bằng kim loại và kính cao 400m. Bên trong sẽ có 3 khối không gian văn phòng: một khối lập phương dưới cùng, một khối hình nón ở giữa, và một hình trụ gần trên đỉnh, từng phần xoay chuyển theo chu kì riêng. Kể cả với kĩ thuật công trình hiện đại thời nay, xây dựng một cấu trúc như vậy có lẽ vẫn là bất khả thi. Nhưng các nghệ sĩ Kiến tạo muốn thúc đẩy những ý tưởng của mình đến cực hạn.
De Stijl trong tiếng Hà Lan nghĩa là Phong cách. Đây là tiêu đề một tạp chí nghệ thuật ra đời năm 1917 của Theo van Doesburg, đồng thời cũng là tên của phong trào ông khởi xướng cùng với Piet Mondrian. Họ muốn tạo nên một thể loại nghệ thuật đơn giản, thuần khiết, sử dụng hình khối hình học và màu cơ bản – đỏ, vàng và xanh dương. Mondrian vẽ tất cả tranh dựa trên những đường ngang dọc đối lập, phản ánh niềm tin của ông rằng vũ trụ được xây dựng dựa trên những thái cực. Ông tuân thủ nghiêm cẩn nguyên tắc này, đến nỗi quyết rời khỏi De Stijl khi van Doesburg bắt đầu sử dụng đường chéo. Các thành viên của De Stijl áp dụng phong cách giản lược của họ vào thiết kế và kiến trúc, tạo ra các đồ đạc, nội thất, nahf cửa hiện đại, ấn tượng, và cả những bức tranh trừu tượng. Họ muốn kết hợp mọi loại hình nghệ thuật để tạo nên một môi trường hài hòa ngăn nắp. Nhưng không phải ai cũng ưa thích kết quả này. Thiết kế cấp tiến của van Doesburg cho phòng chiếu phim – hòa nhạc Café d’Aubette tại Strasbourg không được hài lòng công chugns nên đã nhanh chóng bị thay thế.
Bố cục màu sắc cho phòng khiêu vũ Café d’Aubette (Colour Scheme for The Cafe d’Aubette Ballroom, 1927), của Theo van Doesburg; mực và màu nước trên giấy, 53 x 37 cm. Với van Doesburg, tác phẩm này là một trong nhwungx thành tựu vĩ đại nhất của De Stijl, ông dành hẳn một số tạp chí để nói về nó.
De Stijl có ảnh hưởng lớn ở Đức, nơi năm 1919 kiến trúc sư Walter Gropius thành lập một trường nghệ thuật tên là Bauhaus – trong tiếng Đức nghĩa là Ngôi nhà của mọi công trình. Sinh viên được học về hội họa và thiết kế, cùng với các kĩ thuật thủ công như khắc gỗ và nặn gốm. Bằng cách này, Gropius hi vọng xóa nhòa cách biệt xưa nay giữa nghệ thuật và thủ công. Ông muốn sinh viên của mình tạo nên những sản phẩm vừa đúng điệu lại thực dụng Ông cũng khuyến khích họ học về các quy trình công nghiệp, giúp họ thiết kế các sản phẩm sản xuất hàng loạt. Các thiết kế của Bauhaus rất được mến mộ. Nhưng chương trình học của trường quá cấp tiến trong mắt Đức quốc xã. Lo ngại rằng Bauhaus sẽ làm sinh viên tha hóa, chúng ép trường đóng cửa năm 1933. Rất nhiều giáo viên rời Đức, giúp truyền bá những ý tưởng của Bauhaus ra nước ngoài, đặc biệt là ở mỹ, đa số họ đã gặt hái sự nghiệp thành công rực rỡ.
Bức ảnh này cho thấy tòa nhà Bauhaus ở Dessau – ngôi trường ban đầu ở Weimar, nhưng đã chuyển tới đây năm 1926. Tòa nhà được xây theo đồ án của Gropius. Khi đó, lối kiến trúc đơn giản, trọng công năng của nó là cực kì độc đáo, rất được ngưỡng mộ.
Đến với Nghệ Thuật - Rosie Dickins
Vũ Hiển & Phạm Quỳnh Châu dịch
Nghệ thuật luôn là thứ đắt đỏ. Những bức tranh nổi tiếng thường có giá hàng triệu đôla, những tên tuổi như Vincent van Gogh đóng góp khá nhiều vào loạt tác phẩm đắt giá...
Các tác phẩm nghệ thuật thường được bán với mức giá ngất ngưởng, một sự thể khiến nhiều người thấy khó hiểu, thậm chí là tức giận. Lí giải chuyện này thật phức tạp. Nghệ thuật...
Hầu như mọi thứ đều hư hại dần theo thời gian, tranh cũng không là ngoại lệ. Chất liệu làm nên tranh có thể cong vênh, nứt rạn và thôi màu, biến đổi hoàn toàn bức tranh, thậm chí...
Chất liệu và kĩ thuật của giới họa sĩ đã thay đổi ghê gớm qua từng thế kỉ, từ những màu sắc phải kì công tự chế đến những màu sơn hiện đại bóp phẳng ra từ tuýp. Phần này sẽ...
Chân dung tự họa phổ biến trong giới nghệ sĩ ít nhất đã 500 năm nay, từ khi những tấm gương loại tốt ra đời. Nhưng hiện giờ, khi nhiếp ảnh chân dung quá phổ biến, họ không còn quan tâm đến chuyện...
Nhiều người băn khoăn liệu nhiếp ảnh có thực sự là nghệ thuật không, một phần vì nó phụ thuộc vào những quy trình hóa học hơn là kĩ thuật dùng cọ vẽ. Nhưng ảnh vẫn cần được sáng...
Theo một số nghệ sĩ và phê bình gia, đặc biệt là những nhà hoạt động nữ quyền, vai trò của phụ nữ trong nghệ thuật đã trở thành một vấn đề chính trị phiền toái và bị tảng...
Mặc dù nhiều nghệ sĩ sử dụng chất liệu và kĩ thuật chư từng xuất hiện trước đây, tác phẩm của họ vẫn thường khai thác những chủ đề từ quá khứ. Từ khoảng thế kỉ thứ 5, Cơ Đốc Giáo đã...
Nhiều tác phẩm nghệ thuật hiện đại lôi nghệ thuật ra khỏi phòng triển lãm, đến những nơi mà bình thường ta không nghĩ tới – từ nông thôn xa xôi hẻo lánh đến phố xá đông...
Tác phẩm sắp đặt Vật chất tối lạnh của nghệ sĩ người Anh Cornelia Parker là một đống những mảnh vụn treo lơ lửng bằng dây trong suốt giữa căn phòng tối. Một bóng đèn độc nhất chiếu sáng ở chính...
Với nhiều nghệ sĩ những năm 1960-70, điêu khắc và hội họa truyền thống trở nên quá hạn chế. Họ muốn làm ra những tác phẩm có thể mở rộng biên giới của khái niệm nghệ thuật – và...
Pop art lấy rất nhiều chất liệu từ văn hóa đại chúng, vì thế không ngạc nhiên khi nó thường giới thiệu những gương mặt nổi tiếng từ phim ảnh và nhạc pop. Nhưng mối quan hệ giữa nghệ sĩ và ngôi...
Bức Vệt tóe lớn nắm bắt khoảnh khắc một người nhảy xuống bể bơi xanh ngắt dưới bầu trời lung linh màu lam ngọc. Cảm hứng vẽ nên nhiều bức tranh đầy màu sắc và lí tưởng về cuộc sống...
Kỉ nguyên hậu chiến chứng kiến sự bùng nổ của hàng hóa sản xuất hàng loạt và giải trí đại chúng. Điều này khơi dậy một nền văn hóa mới được đại chúng (pop-culture). Nhiều nghệ...
Khi thế kỉ 20 dần trôi đi, cách nhìn của người ta về thành thị đã thay đổi. Nỗi hào hứng ban đầu của những nhóm như Vị lai đã bị dập tắt sau cuộc suy thoái kinh tế và hậu quả của...
Trong những năm 1930-40, một loại hình điêu khắc mới nổi lên ở Châu Âu. Đi tiên phong trong phong cách này là hai nghệ sĩ trẻ người Anh: Henry Moore và Barbara Hepwworth. Họ tạo nên những tác...
Vào những năm 1940-50, một nhóm họa sĩ New York bắt đầu gặt hái danh tiếng khắp thế giới nhờ một loại hình nghệ thuật mới, gọi là Biểu tượng Trừu tượng. Điểm chung gắn kết họ không phải một phong...
Thế chiến 2 chứng kiến rất nhiều điều khủng khiếp, từ giao tranh khốc liệt và dội bom dân thường cho đến tàn sát có hệ thống hàng triệu người trong các trại tập trung Quốc xã. Kinh hoàng và...
Suốt một thời gian dài, nghệ sĩ và chính quyền sử dụng nghệ thuật như một hình thức phản kháng hoặc tuyên truyền, cố gắng nhào nặn tư tưởng của con người. Những hình ảnh có sức thuyết...
Thời hậu chiến ở Paris, một nhóm họa sĩ và văn sĩ, đứng đầu là nhà thơ Andre Breton, bắt đầu tạo nên những tác phẩm lạ lùng như mơ. Họ muốn phản kháng thế giới duy lí thường nhật bằng...