slide

DO ART LÀ SỰ LỰA CHỌN HOÀN HẢO CHO BẠN

      HÃY TRẢI NGHIỆM CÙNG CHÚNG TÔI

 

Sức mạnh của sự thuyết phục

( 06-04-2018 - 06:03 PM ) - Lượt xem: 3670

 DO ART  Suốt một thời gian dài, nghệ sĩ và chính quyền sử dụng nghệ thuật như một hình thức phản kháng hoặc tuyên truyền, cố gắng nhào nặn tư tưởng của con người. Những hình ảnh có sức thuyết phục đặc biệt mạnh mẽ được tạo ra vào những năm 1930, khi đảng Quốc xã lên nắm quyền ở Đức. Các nghệ sĩ chống quốc xã công kích chế độ mới, trong khi đảng Quốc xã cố gắng đàn áp loại hình nghệ thuật này và truyền bá thứ nghệ thuật riêng của chúng.

 

Gia đình hạnh phúc

Vào thập niên 1930, đảng Quốc xã tiến hành chiến dịch quy mô lớn chống lại cái mà họ gọi là nghệ thuât “suy đồi”, nghĩa là tất cả các loại hình nghệ thuật cấp tiến, vì cho rằng chúng có tính lật đổ. Quốc trưởng Adolf Hitler, vốn là một nghệ sĩ thất bại, căm ghét rất nhiều loại hình nghệ thuật, đặc biệt là chủ nghĩa Biểu hiện. Y muốn nghệ thuật là “thông điệp của những điều đẹp đẽ và cao quý” – chứ không phải để đào sâu vào những cảm xúc phức tạp hay vấn đề xã hội. Bức Chân dung gia đình là một ví dụ cho loại hình nghệ thuật mà y ưa thích.

Thoạt nhìn, bức họa này chỉ như một cảnh gia đình vô tư hồn hậu. Nhưng nó được vẽ để cổ xúy cho tư tưởng Quốc xã. Những nhân vật tóc vàng, mắt xanh tượng trưng cho người Aryan lí tưởng của Hitler, tức người Đức “thuần chủng”. Người mẹ đang cho con bú củng cố thêm tư tưởng Quốc xã về vai trò đúng đắn của đàn bà. Và không gian đẹp đẽ bao quanh gia đình là những sản vật của một khu vườn chăm nom chu đáo, phản ánh niềm tin Quốc xã đặt vào tầm quan trọng của đất đai. Chúng lấy nhu cầu đất đai làm cái cớ xâm lược các nước láng giềng. 

 

suc-manh-cua-su-thuyet-phuc-doart-1

Chân dung gia đình (Family Potrait, 1939) của Wolf Willrich; sơn dầu, không có thêm thông tin, như đa số tác phẩm thời Quốc xã, bức tranh sau đó đã bị phá hủy.

 

Đơn phương độc mã

Một trong những tác phẩm chống Quốc xã đáng nhớ nhất do họa sĩ người Đức theo chủ nghĩa hòa bình John Heartfield thực hiện. Tên khai sinh vốn là Helmut Herzfelde, nhưng ông đã đổi tên vào năm 1916 để phản đối chủ nghĩa dân tộc Đức. Ông phát triển một kĩ thuật cắt dán ảnh, kết hợp nhiều phần của những bức ảnh khác nhau. Kết quả có thể vừa châm biếm dữ dội, lại giống thật đến giật mình.

Tác phẩm Siêu nhân Adolf mô tả Adolf Hitler đang diễn thuyết. Nhưng một bản chụp phim X-quang bên trong cho thấy y đã nuốt vàng, và một chữ thập ngoặc Quốc xã nằm ở chỗ đáng ra là trái tim. Heartfield ám chỉ Hitler “ăn tiền” của giới tư bản công nghiệp giàu có và thật ra chửng đoái hoài gì đến nhân dân mà y tự xưng là đại diện. Quốc xã trả đũa bằng cách cấm tác phẩm của Heartfield và đe dọa bắt giữ ông, ông buộc phải rời khỏi Đức năm 1933. 

 

suc-manh-cua-su-thuyet-phuc-doart-2

Siêu nhân Adolf: nuốt vàng và phun tác (Adolf, the Superman: Swallows Gold and Spouts Junk, 1932), John Heartfield; cắt ghép ảnh, 35 x 25 cm. Hình ảnh này được thiết kế làm tranh cổ động cho cuộc biểu tình chống Hitler.

 

Sự thật kinh hoàng

Marc Chagall là họa sĩ Nga gốc Do Thái, tác giả của những bức tranh có thiên hướng tập trung vào những xúc cảm huyền bí hơn là chính trị. Nhưng ông đã vẽ bức Thập tự trắng để bóc trần sự thật về nước Đức Quốc xã. Năm ông vẽ tác phẩm này, Quốc xã đã tấn công các cơ sở Do Thái, trục xuất hàng ngàn người hoặc tống đến trại diệt chủng.

Chagall mô tả Chúa Jesus như một người Do Thái tử vì đạo, vây quanh là cnahsr bạo lực và ngược đãi. Bằng cách kết hợp tất cả những yếu tố dị biệt này, Chagall gắn liền khổ nạn của Chúa Jesus với tai họa của người Do Thái ở thời đại của mình. 

 

suc-manh-cua-su-thuyet-phuc-doart-3

Thập tự trắng (White Crucifixion, 1938), của Marc Chagall; sơn dầu trên toan, 154x140 cm.

Jesus quấn trên người tấm khăn cầu nguyện của người Do Thái, dưới chân có một giá nến kiểu Do Thái. Dòng chữ trên đầu ghi  ngài là “Vua của người Do Thái”. Tuy Jesus là người Do Thái, hiếm có ai từng vẽ ngài như vậy.

Bên trái, một đám đông đang áp sát khu nhà bốc cháy, vẫy cờ đỏ cộng sản. Những căn nhà lộn ngược ám chỉ một thế giới đảo điên.

Bên phải, một tên Lính Đức đang châm lửa đốt giáo đường Do thái, đồ tể tự trong giáo đường bị cướp phá tung tóe trên mặt đất.

Người tị nạn bỏ chạy tán loạn. Một người ôm khư khư cuộn sách thiêng Do Thái, ngoái nhìn ngọn lửa bốc lên từ một cuộn sách khác. Bên cạnh là một người khác đeo tấm yết thị màu trắng, những người Đức gốc Do Thái bị bắt phải đeo để công khai tôn giáo của mình.

Bên trên, một nhóm nhân vật trong Kinh thánh nhìn xuống trong nước mắt.

 

Triển lãm Nghệ thuật suy đồi

Trong chiến dịch chống lại thứ nghệ thuật “suy đồi”, Đức Quốc xa đã tịch thu hơn 17.000 tác phẩm nghệ thuật, trong đó có tranh của Munch, Picasso và Chagall, và dùng chúng để dàn dựng cái gọi là Triển lãm Nghệ thuật Suy đồi, mục đích là để nhạo báng nghệ thuật. Tranh bị chất đống và dán nhãn chế giễu. Một nhà phê bình Quốc xã gọi đó là “những sản phẩm què quặt của sự điên rồ, xấc xược và bất tài”. Trớ trêu thay, triển lãm lại rất nổi tiếng, thu hút hàng ngàn kahcsh tham quan mỗi ngày. Sau khi triển lãm kết thúc, hầu hết tác phẩm được bán ra nước ngoài để gây quỹ cho Quốc xã. Những gì còn sót lại đều bị thiêu hủy. 

 

Đến với Nghệ Thuật - Rosie Dickins

Vũ Hiển & Phạm Quỳnh Châu dịch

Bình luận

Thông Tin Người Gửi

X

Nghệ thuật khác

Nghệ thuật luôn là thứ đắt đỏ. Những bức tranh nổi tiếng thường có giá hàng triệu đôla, những tên tuổi như Vincent van Gogh đóng góp khá nhiều vào loạt tác phẩm đắt giá hàng đầu. Bức Chân dung...

Các tác phẩm nghệ thuật thường được bán với mức giá ngất ngưởng, một sự thể khiến nhiều người thấy khó hiểu, thậm chí là tức giận. Lí giải chuyện này thật phức tạp. Nghệ thuật – đặc biệt là nghệ thuật hiện đại – là một địa hạt...

Hầu như mọi thứ đều hư hại dần theo thời gian, tranh cũng không là ngoại lệ. Chất liệu làm nên tranh có thể cong vênh, nứt rạn và thôi màu, biến đổi hoàn toàn bức tranh, thậm chí phá hủy chúng. Vậy nên các bảo tàng và phòng tranh...

Chất liệu và kĩ thuật của giới họa sĩ đã thay đổi ghê gớm qua từng thế kỉ, từ những màu sắc phải kì công tự chế đến những màu sơn hiện đại bóp phẳng ra từ tuýp. Phần này sẽ giới thiệu những chất liệu hội họa...

Chân dung tự họa phổ biến trong giới nghệ sĩ ít nhất đã 500 năm nay, từ khi những tấm gương loại tốt ra đời. Nhưng hiện giờ, khi nhiếp ảnh chân dung quá phổ biến, họ không còn quan tâm đến chuyện chụp sao cho sát thực...

Nhiều người băn khoăn liệu nhiếp ảnh có thực sự là nghệ thuật không, một phần vì nó phụ thuộc vào những quy trình hóa học hơn là kĩ thuật dùng cọ vẽ. Nhưng ảnh vẫn cần được sáng tác và in tráng...

Theo một số nghệ sĩ và phê bình gia, đặc biệt là những nhà hoạt động nữ quyền, vai trò của phụ nữ trong nghệ thuật đã trở thành một vấn đề chính trị phiền toái và bị tảng lờ. Trước đây, nghệ thuật đa phần là do nam giới sáng tạo...

Mặc dù nhiều nghệ sĩ sử dụng chất liệu và kĩ thuật chư từng xuất hiện trước đây, tác phẩm của họ vẫn thường khai thác những chủ đề từ quá khứ. Từ khoảng thế kỉ thứ 5, Cơ Đốc Giáo đã là một trong những đối tượng chính của nghệ thuật...

Nhiều tác phẩm nghệ thuật hiện đại lôi nghệ thuật ra khỏi phòng triển lãm, đến những nơi mà bình thường ta không nghĩ tới – từ nông thôn xa xôi hẻo lánh đến phố xá đông đúc. Một số nghệ sĩ làm vậy vì muốn...

Tác phẩm sắp đặt Vật chất tối lạnh của nghệ sĩ người Anh Cornelia Parker là một đống những mảnh vụn treo lơ lửng bằng dây trong suốt giữa căn phòng tối. Một bóng đèn độc nhất chiếu sáng ở chính giữa, khiến các mảnh vụn...

Với nhiều nghệ sĩ những năm 1960-70, điêu khắc và hội họa truyền thống trở nên quá hạn chế. Họ muốn làm ra những tác phẩm có thể mở rộng biên giới của khái niệm nghệ thuật – và thay đổi cách con người suy tư về thế giới...

Pop art lấy rất nhiều chất liệu từ văn hóa đại chúng, vì thế không ngạc nhiên khi nó thường giới thiệu những gương mặt nổi tiếng từ phim ảnh và nhạc pop. Nhưng mối quan hệ giữa nghệ sĩ và ngôi sao còn mật thiết hơn thế...

Bức Vệt tóe lớn nắm bắt khoảnh khắc một người nhảy xuống bể bơi xanh ngắt dưới bầu trời lung linh màu lam ngọc. Cảm hứng vẽ nên nhiều bức tranh đầy màu sắc và lí tưởng về cuộc sống...

Kỉ nguyên hậu chiến chứng kiến sự bùng nổ của hàng hóa sản xuất hàng loạt và giải trí đại chúng. Điều này khơi dậy một nền văn hóa mới được đại chúng (pop-culture). Nhiều nghệ sĩ hưởng ứng bằng cách vay mượn...

Khi thế kỉ 20 dần trôi đi, cách nhìn của người ta về thành thị đã thay đổi. Nỗi hào hứng ban đầu của những nhóm như Vị lai đã bị dập tắt sau cuộc suy thoái kinh tế và hậu quả của hai lần thế chiến. Nghệ sĩ ngày càng chuyển sang sáng tác...

Trong những năm 1930-40, một loại hình điêu khắc mới nổi lên ở Châu Âu. Đi tiên phong trong phong cách này là hai nghệ sĩ trẻ người Anh: Henry Moore và Barbara Hepwworth. Họ tạo nên những tác phẩm mượt mà, sống động,...

Vào những năm  1940-50, một nhóm họa sĩ New York bắt đầu gặt hái danh tiếng khắp thế giới nhờ một loại hình nghệ thuật mới, gọi là Biểu tượng Trừu tượng. Điểm chung gắn kết họ không phải một phong cách đặc thù...

Thế chiến 2 chứng kiến rất nhiều điều khủng khiếp, từ giao tranh khốc liệt và dội bom dân thường cho đến tàn sát có hệ thống hàng triệu người trong các trại tập trung Quốc xã. Kinh hoàng và vỡ mộng trước những sự kiện này...

Nhiều quốc gia cần tái thiết sau những hỗn loạn và tàn phá của Thế chiến 1. Trong những năm tiếp đó, số đông nghệ sĩ bắt đầu quan tâm đến kiến trúc và thiết kế. Kết hợp nghệ thuật với môi trường xung quanh...

Thời hậu chiến ở Paris, một nhóm họa sĩ và văn sĩ, đứng đầu là nhà thơ Andre Breton, bắt đầu tạo nên những tác phẩm lạ lùng như mơ. Họ muốn phản kháng thế giới duy lí thường nhật bằng cách tìm nguồn cảm hứng từ tưởng tượng và giấc mơ...

VIDEO

Fanpage Facebook

MOST READ

Đăng ký nhận bản tin

tenemailcuaban@gmail.com
Cập nhật thông tin mới nhất từ chúng tôi.
Hưởng quyền lợi riêng biệt.
bong
bong
DO ART Copyright © 2020 - Ghi rõ nguồn DoArt và gắn link website khi sử dụng lại thông tin từ trang này.

Thông tin của bạn sẽ được bảo mật
Zalo